Sign In Sign-Up

                                                             

                                                        REPORTAZH MBI  GJËNDJEN E STUDENTAVE TE TEOLOGJISË

TË IPESHKVISË SË  KOSOVËS

 

 

Një ipeshkvi per të qënë ipeshkvi në kuptimin e plotë të fjalës, atëherë ajo duhet te ketë pa tjetër seminarin e vet. Seminari në çdo ipeshkvi është dhe mbetet një nder  qëndrat më  te rendësishme dhe si e tillë është zemra e çdo ipeshkvie apo një kishe lokale.

Mirëpo të ndalemi e të mendojme  çfarë nënkuptojmë ne më seminarin? Seminari është ai ambient, vend, strukturë ku pranojnë, marrin formimin, edukimin,rritjen shpirtërore ata persona që kan një thirrje të posaqme në meshtari dhe vendosin ti pergjigjen më bujari duke e kushtuar tërësishtë jetën e vet Zotit dhe popullit. Ekziston seminari i vogël dhe seminari i madhë. Seminari i vogël është per të gjithë ata të rinjë që deshirojnë të kryejn gjimnazin klasik, mbrenda mureve të seminarit duke marr njeherit edhe një edukim nën frymën katolike dhe duke u rritur dhe vendosur më ndihmen e superioreve, eprorve per të ardhmën e vet. Per ne në Kosove seminari i vogël gjindet në Prizren dhe eshte i hapur te gjithë të rinjeve që kanë kryer shkollën fillore në menyrë të rregullt dhe që plotësojnë disa kushte tjera.  Ky seminar mbanë emrin e ipeshkvit të madhë shqiptare Imzot Lazër Mjeda. Tani ky seminar në gjirin e vet ka shtatë seminarist dhe ka si epror  don Nikson shabanin. Ky seminar per së pari here eshte hapur (pas luftes II-te botrore) në shtator te vitit 1994, duke iu falenderuar ipeshkvit te më parshem imzot Nikë Prelës, Don Ndue Gjergjit ( atëherë rektor i seminarit), Don Tomë Karricës (vice rektor), don Prekë Lazrit (atit shpirteror), don Shan Zefit (cancelar i ipeshkvisë)…

Per veq studimit te mesem,  per tu bërë mështar është e nëvojshme perfunduar edhe studimet filozofike dhe ato teologjike. Seminaristat kosovar pasi qe perfundojnë maturen në Prizren dergohen në vendet të Evropes perendimore dhe ne vendet fqinjë per të studijuar. Kjo gjë ndodh per arsye qe seminari i madh apo fakullteti teologjik në Kosovë nuk ekziston. Prandaj ipeskvia e jonë është e detyruar që studentat e vet ti dergoj jashtë vendlindjes të studijojnë.

Ky realitet sipas mendimit tim modest mund të ketë aspekte pozitive dhe previlegje të mëdha, por në tjetrën anë mund të ketë aspektin negativ dhe te mos jet në favor te edukimit te studenteve. Aspektet pozitive jane të shumëta: ballafaqimi më një realitet te ri, njoftimi me kultura dhe vende te huaja,  njohja e posedimi i një gjuhe te huaj, te qendrosh ne ato vende ku tradita e krishterë ka një vazhdueshmeri gjate shekujve,  te jetosh dhe te takosh student dhe teolog me fame nazionale dhe internazionale-botërore. Por n­ë tjetrën anë studentet kosovar janë të detyruar të jetojnë dhe te studijojn jashtë vendlindjes se tyre, dhe se cili eshte i detyruar te marr nje formim tipik te vendit ku studion dhe se gjatë këtyre viteve studenteske, jeta problematika  e vendlindjes mund te kaloj ne rend te dyte. Janë këto, edhe shume te tjera,  aspekte dhe rreziqe qe ekzistojne ne formimin e studentave kosovar.

Pra ku qendrojne studentat tane gjate formimit te tyre? Nese para shtate viteve vendi ku pranonte studentat tanë ka qënë Kroacia, momentalish vendi ku kemi më së shumti studenta të teologjisë  ështe Italia. Gjithë kjo duke ju falenderuar Ipeshkvit te tanishem Imzot Mark Sopit, i cili nder te tjera ka nje kujdes te madh ndaj nesh, dhe ipeshkvive italjane qe jane te gatshme te na pranojnë dhe te na ndihmojne ne këtë drejtim.

Italia :

-   Cremona ( Jeton Thaqi-viti i V-të; Anton Uka- viti i V-të; Martin Jetishi- propedeutikë; Kastriot Idrizi- propedeutikë  );

-         Piacenza ( Pal Tunaj- viti i V-te; Isak Syla- viti i V-te; dhe Marjan Uka- viti i I-re);

-         Grosetto  ( Marjan Gjini, viti III-te; Kriste Qerkini, viti i III-te);

 

    Zvicërra:

-   Lugano ( Nikolle Spaqi viti i II-te; Mark Krasniqi- parapergaditje).

Edhe Zagrebi gjithëmon ka lënë dyert hapur per studenta tanë, por momentalisht nuk kemi seminarista të ipeshkvisë sonë, por janë disa shqiptare që janë të vendosur te Jezuit, Vinçenzianet, apo jane te inkardinum ne nje ipeshkvi tjeter fqinje.

Pyetja që duhet të bëjmë është kjo: Cilat janë arsyet, motivazionet qe shtyn studentat shqiptare qe te marrin një pergaditje  sa më të mirë dhe me efikase? Para së gjithash të kryesh teologjinë nuk don te thotë të bëhësh ndjekës i një ideologjie. Sepse krishtërimi nuk është një ideologji, por është realitet qe  meriton te jetohet. Me tjera fjalë do te thot ti pergjigjesh thirrjes se Jezusit, i cili te thirrë qe çdo ditë ta duash, ti sherbesh duke e predikuar dhe deshmuar fjalen e tij. Per te predikuar dhe deshmuar Jezusin eshte me se themelore dhe bazore ta njohesh Atë, ta takosh, ta duash dhe te jesh i dashuruar ne TË . Kjo është gjë themelore qe motivon dhe shtone entuzjazmin tonë.  Më pastaj ne nuk duhet te harrojme qe vijme nga Kosova, vend i cili ka nëvoj per porosinë, dashurinë dhe mesimin e Jezu Krishtit. Prandaj ne duhet te pergaditemi sa me mire qe kjo deshmi- porosi te mberij tek besimtaret tane katolik ne menyre sa me integrale, adekuate dhe efikase. Arsyea tjetër është që ne e duam Kosovën  dhe jemi krenar qe jemi kosovar dhe ketyre trojeve do ti sherbejme sa te jemi gjalle siq i sherbyen  kleriket shqiptare gjate shekujve.

Prandaj, kisha më thanë qe, ne mund te jemi nje lloj “ambasadorash” te Kosovës ne perendim dhe kjo është shumë pozitive, por lypim kërkojme nga gjithe bashkesitë famullitare dhe nga gjithë besimtaret katolik shqiptare mbeshtetje të plot e kjo mbeshtetje konsiston sidomos ne lutjet tuaja per ne e per thirrje shejte, kështu qe ju te beheni ambasador te thirjeve shejte tek Zoti dhe qe bashkesite tuaja te jenë bashkësi te shëjta dhe prej tyre te dalin djelmosha te shenjt, te zellshem dhe frytdhenes, per mbar popullin shqiptare dhe per mbar  kishen shejte.

 

Në fund kerkoj nga ju lexues te dashur që të luteni per thirrje shejte, qe te kete sa me shume punetore ne vreshten e Hyjit. E qe keta punetore te jenë të dënjë, te guximshëm dhe të  lumtur. Nësë Kosoven dhe mbare trojet shqiptare kleri katolik i ka dhane gjithëmon hijen e bardhë dhe e ka ngrit e ka fisnikerue qoft ne aspektin intellektual, moral dhe shpirtror, atehere ta lusim Zotin qe kjo tradite e mire te vazhdoj ne popullin tone shqiptare dhe ne klerin e tij.

 

 

Jeton Thaqi,

student i teologjise,

Cremona- Italia

 

 

U botua vitin e kaluar ne revisten: “Bashkesia e jone” e françeskaneve Gjakove